AKTUALITATEA EDITORIALA IKUSPUNTUA LANGILE ZIENTZIA KOLABORAZIOAK AGENDA GEDAR TB ARTEKA
Argazki Nagusia
ARGAZKIA / Metin Aktaş/Anadolu
2025/04/08 10:44

Ukrainako gerrak eragindako hondamendiak egoera ekonomiko eta sozial larrian utzi du herrialdea. Azken datuen arabera, bertako ekonomia % 30 murriztu da, eta milioika pertsona pobretu dituzte. Metalurgia eta energia-industria bezalako funtsezko sektore batzuk bereziki kaltetuak izan dira, oinarrizko esportazioen etenak krisia larriagotu du eta bertako meatze-ustiapenen zati bat AEBen eskuetara pasatuko dela aurreikusten da. Gainera, mobilizazio militarrak langile-eskasia eragin du sektore estrategikoetan, produktibitateari eraginez eta susperraldi ekonomikoa zailduz.

Ukraina berreraikitzea arestiko historiako berreskuratze-ahalegin handienetako bat izango dela espero da. Nazioarteko erakundeen arabera, 500.000 milioi eta bilioi bat dolar arteko kostua izango dute lanek. Europar Batasunak aurrea hartu du finantzaketa horretan, hain zuzen ere, 35.000 milioi euroko pakete batekin maileguetan eta dirulaguntzetan; G7a, berriz, 45.000 milioi gehiago bideratzea eztabaidatzen ari da. Eztabaidagai dagoen finantzaketa-iturri nagusietako bat Mendebaldeko aktibo errusiarretan 300.000 milioi dolarrek sortutako interesen erabilera da.

Ukrainak kanpoko laguntzarekiko duen mendekotasunak prozesuaren iraunkortasunari buruzko galderak planteatzen ditu. Herrialdeak 4.000 milioi dolar inguru behar ditu hilero nazioarteko laguntzan, bere oinarrizko zerbitzuak eta gerra-ahaleginaren jarraipena mantentzeko bakarrik. Horren ondorioz, produkzio-oinarri autonomorik gabe berreskuratzearen bideragarritasunari buruzko eztabaida ere piztu da. Txinak, beste herrialde batzuetan gerraosteko berreraikitze-lanetan funtsezkoa izandako eragile batek, Ukrainako azpiegituraren garapenean parte hartzeko interesa agertu du, nahiz eta bere rola oraindik ere zalantzazkoa izan, tentsio geopolitikoen ondorioz.

Finantza-erronkez gain, Ukrainak aukera aprobetxatu nahi du "energia berriztagarrietan lider" bihurtzeko. "Energia garbia" erabiliz herrialdea berreraikitzeko ekimenak daude mahai gainean, eta hori aurrekari globala izan daiteke. Hala ere, proiektu horien ezarpena, neurri handi batean, inbertsio-fluxuaren eta egonkortasun politikoaren mende dago, eta faktore horiek oraindik zalantzazkoak dira egungo testuinguruan.

Bestalde, berreraikitze horren finantza-kargak barne-eztabaidak sortu ditu Europar Batasunean. Akordio-zirriborroen filtrazio berriek iradokitzen dute kostu gehienak estatu kideetako zergadunei egokituko zaizkiela, eta ahalegin horren iraunkortasunari buruzko kezkak sorraraziko dituztela. Estatu kide batzuek beren ekarpenaren irismenari buruzko erreserben berri eman dute, eta beste batzuk, berriz, Ukrainari erabateko finantza-laguntza ematearen alde daude.

Ondorioz, Ukraina berreraikitzea dimentsio historikoko erronka bat da, eta nazioarteko hainbat eragile inplikatzen ditu, elkarren artean lehiatzen direnak berez. Mendebaldeko laguntza funtsezkoa izango da hasierako etapan, baina herrialdearen etorkizuneko egonkortasuna bere ekonomia suspertzeko eta kanpo-finantzaketarekiko mendekotasuna murrizteko duen gaitasunaren araberakoa izango da; analista batzuek uste dute, dena den, hori ez dela posible.

Txinaren parte-hartzea, izoztutako errusiar aktiboen erabilera, Ukrainako gobernuaren lehentasunak gastu militarrean eta azpiegitura zibilaren berreraikuntza faktore erabakigarriak izango dira, eta jokoan sartuko dira akordio bat sinatzen den lehen unetik.

EZ DAGO IRUZKINIK