Iraganean geratu dira, Pedro Sanchezen gobernua ahultzeko asmoz, EAJrekin akordioak egiteko beharraz Borja Semper PPko bozeramaileak esandakoak. Egun gutxi batzuetan, popularren eta jeltzaleen arteko harremanek okerrera egin dute, Eusko Jaurlaritzak berriz aldarrikatu baitu Parisen izandako egoitza historikoa bere esku geratzea. PPk gogor kritikatu du mugimendu hori: Miguel Telladok EAJri leporatu dio "hainbat egoera probestea" dirua lortzeko eta "Sanchezen partetik mesedeak jasotzeko". "Alderdi aprobetxategia" bihurtu izana egotzi die jeltzaleei, eta gaineratu du euskal herritarrek ez dutela "herritarrentzat hobekuntzarik bilatu, Parisko jauregitxo bat eskatu baizik".

PPk EAJri egindako kritikek, egoitza itzultzearen gaia garrantzi sentimental eta politiko handiko gaitzat jo baitu, haserretu egin dituzte buruzagi jeltzaleak. Aitor Estebanek, EAJren Madrilgo diputatuak, Telladoren jokabidea "baldarra" eta "lotsagabea" dela esan du, eta PPren akusazioek "aldaketa estrategiko zabalagoa" islatzen dutela gaineratu. Popularren erasoak kritika puntualetik haratago joan dira, eta Feijook EAJri leporatu dio "Pedro Sanchezen zerbitzura egotea eta finantziazio irregularreko balizko kasuetan parte hartzea". PPren ikuspegi berri horrek atzean uzten du epe laburrean EAJrengana hurbiltzeko edozein aukera, Sabin Etxea ez baitago prest aliantza-politika aldatzeko.

Aldi berean, jeltzaleek ohartarazi dute PPren norabide aldaketak "Euskadin lekua berreskuratzeko estrategiari" erantzuten diola, bereziki 2024ko estatu-mailako hauteskundeen ostean. EAJk ez du begi onez ikusten estrategia hori, arriskuan ikusten baitu EAEn duen boto-esparrua. Hori dela eta, Imanol Pradales lehendakariak PPren jarrera gaitzetsi du, "ayusizazio" bati erantzuten diola esanez eta "PPrekin etorkizunean akordioa lortzeko edozein aukera baztertuta" geratzen dela iradokiz, Vox ekuazioaren parte den bitartean. Egoerak argi uzten du, epe laburrean, PPk ez duela EAJren beharrik gehiengoa osatzeko, eta ahaleginak Voxen lankidetza bilatzera bideratzen dituela, Espainiako Estatuan duen boterea sendotzeko.

EAJren Parisko egoitzaren historia

Erbesteko Jaurlaritzak Parisen izandako egoitza polemikoak, PPk "jauregitxo" gisa izendatzen duenak, balio historiko eta sinboliko handia du EAJrentzat eta euskal nazionalismoarentzat. Francoren diktaduran, errepresioaren ondorioz erbestean zeuden EAJko buruzagi eta militante askok egoitza hori erabili zuten operazio-base gisa. Eraikina Marceau etorbidean dago, eta ekintza politikorako gune eta babesleku izan zen frankismoaren lehen urteetan. Nazien okupazioan, Gestapok hartu zuen eraikina, eta, ondoren, gobernu frankistari laga zitzaion.

II. Mundu Gerrako faxismoaren porrotaren eta Gerra Hotzaren hasieraren ondoren, Mendebaldeko potentzien eta Madrilen arteko harremanen normalizazioak ekarri zuen Frantziako agintariek eraikinaren titulartasuna erregimen frankistaren esku uztea. Frankismoaren erreforma demokratikoarekin, Espainiako Estatuko gobernuek atzeratu egin dute eraikina jeltzaleei itzultzea, duela gutxi Memoria Demokratikoaren Legea onartu den arte. Hala, 1.300 metro koadroko jauregi paristarrak Cervantes Institutuaren egoitza izaten jarraituko du aldi baterako. Institutu horrek alokairua ordainduko dio alderdi jeltzaleari, eta jeltzaleek behin betiko berreskuratzea espero dute.